मकर संक्रांति निबंध मराठी उखाणे माहिती | Makar Sankranti Information in Marathi 2022
नवं वर्षाची सुरुवात मोठ्या उत्साहात आणि आनंदात झाल्यावर विशेषतः भारतात मकर संक्रांती (Makar Sankranti) चे वारे वाहू लागतात. मकर संक्रांती चे भारतात जेवढे सांस्कृतिक, धार्मिक, महत्व आहे तेवढेच, सामाजिक, भौगोलिक, वैज्ञानिक महत्व हि आहे. ते कशे आहे? हे आपण आजच्या लेखात बघणार आहोत. तर, आपण आजच्या "मकर संक्रांती माहिती - Makar Sankranti Information in Marathi 2022" या मुख्य लेखा कडे वळू या-
मकर संक्रांती निबंध माहिती (Makar Sankranti nibandh Information in Marathi):-
 |
| मकर संक्रांत मराठी माहिती निबंध |
भारतातील सर्वात प्राचीन सणां पैकी एक म्हणून "मकर संक्रांती" , या शुभ दिवसाचे आपल्यासाठी काय महत्त्व आहे हे आपल्याला माहित असणे आवश्यक आहे. हिंदू धर्मात असे मानले जाते की दरवर्षी या दिवशी सूर्याची उत्तरायण सुरू होते किंवा सूर्याची उत्तरायण सुरू होते.
वसंत ऋतूची सुरुवात: मकर संक्रांती नंतर, थंडीची गोठवणारी थंडी संपुष्टात येऊ लागते आणि सूर्य प्रकाशमान होतो. हे सूर्याच्या "उत्तरायणा (Uttarayana)" मुळे होते. दिवस मोठा आणि रात्री लहान होऊ लागतात. एकंदरीत वसंत ऋतूचे आगमन होते आणि वातावरण प्रसन्न होत जाते.
वसंत ऋतूच्या आगमना संदर्भात अनेक साहित्य कृतीही झाल्या आहेत. देशा च्या बहुतांश भागात पिके घेतली जातात. पोंगल आणि लोहरी ही त्याचीच प्रतीके आहेत (या विषयी आपण पुढे विस्तारात बघणार आहोत ). म्हणजेच शेतकऱ्यासाठी हा फायदे शीर काळ आहे. महा भारतात भीष्माच्या सासऱ्यांनी मकर संक्रांतीच्या दिवशी प्राण त्याग केला असता असे म्हणतात.
🆕 मकर संक्रांत मराठी निबंध भाषण
या सोबतच हिंदू धर्माच्या पौराणिक कुठे नुसार मकर संक्रांती च्या दिवशी, स्नान आणि दान याचे अनन्य महत्त्व आहे. सूर्य नारायण भगवान प्रसन्न होऊन जीवनात यश आणि समृद्धीचा मार्ग मोकळा करतात असे मानले जाते. तिळाने स्नान केल्या वर सूर्य देवाला जल अर्पण करून त्यांची पूजा केली जाते. या नंतर दान केले जाते.
धार्मिक मान्यते नुसार, मकर संक्रांती च्या दिवशी सूर्या ने आपला पुत्र शनि देवाचा राग त्यागून आपल्या घरी गेले, म्हणून हा दिवस सुख-समृद्धीचा दिवस मानला जातो.
मकर संक्रांतीला लोहरी, माघी, बिहू, उत्तरायण किंवा पोंगल असेही म्हणतात. पीक कापणीचा सण जवळ आला कि, भारताच्या प्रत्येक काना कोपऱ्यात अत्यंत उत्साहात, जोश, हर्ष आणि आनंदाने हे सण साजरा केला जातो.
मकर संक्रांती सूर्याचे मकर राशीत (कर्क) संक्रमण दर्शवते. हा सण हिवाळी हंगामाच्या समाप्तीचे प्रतीक आहे (दीर्घ धुके असलेल्या रात्री) आणि उन्हाळी दिवसांची सुरूवात दर्शवितो.
🆕 मकर संक्रांति चे उखाणे मराठी
दर वर्षी मकर संक्रांती हा सण साधारण 14 जानेवारी किंवा 15 जानेवारी ला येत असतो. 2022 या वर्षी मकर संक्रांती हि 14 जानेवारीला आहे.
आज काल पतंगबाजी हे या उत्सवाचे प्रमुख आकर्षण आहे. या दिवशी, कुटुंबातील सर्व सदस्य वयाची पर्वा न करता एकत्र येऊन पतंग उडवून पतंग उत्सवाचा आनंद घेतात.
भारत हा वैविध्य पूर्ण संस्कृती, भाषा, जाती, ने नटलेला देश असल्याने, प्रत्येक राज्य आणि प्रदेश आपापल्या पद्धतीने मकर संक्रांत हा सण साजरी करतो. या ब्लॉग मध्ये, आम्ही तुम्हाला भारतातील मकर संक्रांती सणा बद्दल माहित असणे आवश्यक असलेली प्रत्येक गोष्ट सांगणार आहे.
🆕 मकर संक्रांतीच्या हार्दिक शुभेच्छा
मकर संक्रांतीचे महत्त्व (Significance of Makar Sankranti in Marathi):-
देश भरात साजरा केला जाणारा हा मकर संक्रांती या सण ला, सामाजिक, आर्थिक, धार्मिक आणि सांस्कृतिक महत्त्वाचा आहे. हिंदू धर्मातील पुराणा नुसार, या दिवशी भगवान सूर्या ने आपला मुलगा शनी (मकर राशीचा स्वामी) यांची पहिली भेट घेतली होती.
या उत्सवाशी निगडीत आणखी एक पौराणिक कथा अशी आहे की, भगवान श्री कृष्णाने मंदार पर्वत (Mountain) खाली त्यांचे मस्तक गाडून अशुरांची दहशत नष्ट केली होती. हा शुभ दिवस वाईट शक्तीचा अंत आणि शांतता पूर्ण युगाच्या प्रारंभाचे प्रतीक आहे.
सणाचे प्रादेशिक नावे (Regional names of the festival in Marathi):-
मकर संक्रांती मौजमजेत आणि विविध धार्मिक विधीं मध्ये, भारताच्या जवळ पास सर्वच भागान मध्ये वेग वेगळ्या प्रादेशिक नावांनी साजरी केली जाते. या सणाच्या सर्वात लोकप्रिय आणि सामान्य विधीं पैकी एक आहे - गूळ आणि तीळ यांचे मिळून बनवलेली "तिळगुळ" सारखा स्वादिष्ट गोळ पदार्थ आणि शेकोटी करणे. भारतातील विविध प्रदेशा मध्ये साजरे करण्याच्या त्याच्या अनोख्या पद्धती जाणून घेण्यासाठी आपण सखोल अभ्यास करू या.
>> मकर संक्रांती मराठी माहिती (Makar Sankranti in Marathi)
उत्तर भारतातील लोक हा दिवस मकर संक्रांती (Makar Sankranti) या नावाने साजरा करतात. पतंग उडवणे हे त्याचे एक वेगळे वैशिष्ट्य आहे. पतंग प्रेमी हजारो रंगी बेरंगी पतंग उडवतात म्हणून आकाश आपला रंग निळ्या वरून रंगीत कलर मध्ये बदलतो. पतंग बाजीत एक मेकांना मागे टाकणे आणि जास्तीत जास्त पतंग पकडणे हीच पतंग उत्सवाची खरी स्पर्धा आहे.
गुजरात आणि महाराष्ट्रा मध्ये अनेक मोठं मोठ्या मैदानावर "सामाजिक पतंग महोत्सव" साजरी केला जातो.
>> लोहरी किंवा लोहडी (Lohri in marathi)
पंजाब, हरियाणा, चंदिगढ मध्ये लोहरी म्हणून ओळखला जाणारा हा सण, हा वर्षातील सर्वात थंड आणि पवित्र दिवस मानला जातो. आगी च्या शेकोटी करून त्या भोवती लोक गाणी गातात, नाचत आणि गाऊन आणि पैसे, ऊस, तांदूळ आणि तीळ यांच्या रूपात लोहरी "लूट" मागून हा दिवस साजरा केला जातो.
>> पोंगल (Pongal in Marathi):-
दक्षिण भारतीय विशेष करून तामिळ नाडू, आंध्र प्रदेश, तेलंगणा आणि केरळ मध्ये "पोंगल (Pongal)" या सणाला उत्साहात साजरी करतात. पोंगल हा सण साधारण तीन ते चार दिवस साजरा केला जातो. पोंगल च्या मुख्य आकर्षणां पैकी एक म्हणजे नवीन कापणी केलेला 'भात' शिजवला जातो आणि पोंगल या नावाने प्रसिद्ध आहे.
>> बिहू (Bihu in Marathi):-
ईशान्य भारत मधील आसाम या राज्या मधील आसामी लोक पीक कापणीचा सण "बिहू (Bihu)" या नावाने साजरा करतात. ज्या मध्ये तांदूळ, नारळ आणि तिळा इत्यादी, पासून विविध प्रकारचे मिठाई तयार करून सार्वजनिक वितरण केली जाते. या दिवशी, ‘मेजिस ’ (बांबू, कोरडी पाने आणि गवता पासून बनविलेले) जाळल्या नंतर लोक एकत्र बसतात आणि पारंपारिक आसामी अन्न खाऊन आणि आपल्या पवित्र धार्मिक स्तोत्रांचा जप करून हा दिवस साजरा करतात.
>> भोगी (Bhogi in Marathi):-
तामिळनाडू मध्ये संक्रांत ज्या नावाने साजरी केली जाते त्या सणा चे दुसरे नाव म्हणजे "भोगी (Bhogi)" आहे. हा एक "थँक्स गिव्हिंग म्हणजे ऋण फेडणी" करण्याचा उत्सव आहे. ज्या मध्ये लोक (खास करून शेतकरी) भरपूर पीक कापणी साठी सूर्य देवा बद्दल आपलं कृत ज्ञता व्यक्त करतात. पहिला दिवस इंद्र (पावसाची देवता) च्या सन्मानार्थ आहे, जो तिल (तीळ) तेलाने स्नान आणि संध्याकाळी शेकोटी होते. या दिवशी घरातील सर्व अनावश्यक वस्तूंची विल्हेवाट लावली जाते. त्या नंतर, घरे स्वच्छ केली जातात, आंब्याची पाने आणि कोलमने सजविली जातात.
>> हादगा उत्सव (Hadaga Festival in Marathi):-
महाराष्ट्रात महाराष्ट्रीयन लोक हा सण "हादगा (Hadaga Festival)" या नावाने साजरा करतात. ज्या मध्ये लोक चांगल्या पावसाळ्यासाठी आणि कापणी साठी देवाची प्रार्थना करतात. पावसाच्या देवाला (इंद्र देवा ला) प्रसन्न करण्या साठी लोक प्रार्थना करतात आणि भक्ती गीत, गाणी गातात. पावसाच्या आशे ने हत्तीची (इंद्राचे वाहन) चित्रे काढली आहेत.
>> पवित्र स्नान (Sacred Bath in Marathi):-
उत्तर भारतात खास करून उत्तर प्रदेश, बिहार, मध्य प्रदेश येथील काही ठिकाणी, "मकर संक्रांती (Makar Sankranti)" चा दिवस अलाहाबाद, वाराणसी, हरिद्वार, उज्जैन, नाशिक आणि सागर भेट यां सारख्या पवित्र ठिकाणी पवित्र स्नान करून सुरू होतो. पवित्र पाण्यात आंघोळ केल्या वर लोक सर्व दुष्कर्म आणि नकारात्मक ते पासून मुक्त होतात हे देखील याचा अर्थ आहे.
✡️ हे पण वाचा >
🆕 सावित्रीबाई फुले निबंध व शुभेच्छा
🆕 बाळासाहेब ठाकरे जयंती निबंध व शुभेच्छा
🆕 सुभाषचंद्र बोस जयंती निमित्त निबंध भाषण व शुभेच्छा
🆕 स्वामी विवेकानंद जयंती निमित्त निबंध व भाषण
🆕 राजमाता जिजाऊ जयंती भाषण व निबंध शुभेच्छा
🆕 नवीन वर्षाच्या शुभेच्छा व इतिहास
